Η πώληση του 40% της λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής της ΔΕΗ

(Επιστολή Αλβέρτου Μαϊση, Δρ Μηχανολόγου-Ηλεκτρολόγου, πρ. Διευθυντή στη Γενική Διεύθυνση Μεταφοράς ΔΕΗ, που στάλθηκε στην «Καθημερινή» στις 28.7.10)

Τις τελευταίες ημέρες δημοσιεύματα στο τύπο εμφανίζουν την Τρόϊκα να ζητά το άνοιγμα της χονδρικής αγοράς ηλεκτρισμού, διότι λένε ότι η αγορά ΗΕ σήμερα είναι αγορά μαϊμού. Για να επιτευχθεί αυτό πρέπει να πουληθεί το 40% της λιγνιτικής παραγωγής της ΔΕΗ και το 40% της υδροηλεκτρικής.

Οι λίγες γνώσεις μου πάνω στα οικονομικά λένε ότι ο υγιής ανταγωνισμός, για τον οποίο κόπτεται η ΕΕ, εξασφαλίζεται όταν όλοι οι παίκτες παίζουν με τους ίδιους όρους. Η ΔΕΗ είναι προφανώς ο μεγάλος παίκτης στην αγορά, όμως πουθενά δεν είναι γραμμένο ότι απαγορεύεται να υπάρχουν μεγάλοι παίκτες, ήδη στην Ευρώπη υπάρχουν γίγαντες.

Δεν είναι σωστό ότι η σημερινή λειτουργία της αγοράς ευνοεί τη ΔΕΗ, αντίθετα η νομοθεσία και η πρακτική των τελευταίων κυβερνήσεων ευνοούν τους ανταγωνιστές της:

· Η άδεια για τη μονάδα στο Λαύριο δόθηκε το 2003 ενώ η μονάδα ήταν αναγκαία πολύ πριν. Ο λόγος για να δοθεί κίνητρο στους ιδιώτες να επενδύσουν. Οι ιδιώτες δεν επένδυσαν, όμως η ΔΕΗ πλήρωσε πανάκριβα την εξασφάλιση ενεργειακής επάρκειας για τους Ολυμπιακούς.

· Ο νόμος 3075/2003 προβλέπει διενέργεια διαγωνισμών για εγκατάσταση νέας παραγωγής με αποκλεισμό της ΔΕΗ.

· Για την εκμετάλλευση νέων λιγνιτικών κοιτασμάτων αποφασίστηκε ν’αποκλειστεί η ΔΕΗ

· Είναι γνωστό ότι υπάρχει στρέβλωση των τιμολογίων της ΔΕΗ. Για κοινωνικούς λόγους το οικιακό και βιομηχανικό τιμολόγια είναι χαμηλά, ενώ το εμπορικό τιμολόγιο είναι υψηλό και ενσωματώνει τις απώλειες των άλλων, τις δαπάνες για την αντι-οικονομική παραγωγή στα νησιά, κλπ.

Οι ιδιώτες Προμηθευτές εκμεταλλεύονται αυτή τη στρέβλωση, προσφέρουν σε εμπορικούς πελάτες μικρότερες τιμές από τη ΔΕΗ, η οποία δεν έχει δυνατότητα διαφοροποίησης των τιμολογίων, και δουλεύουν εκ του ασφαλούς χωρίς ρίσκο. Αν οι τιμές χονδρικής ανέβουν, απλούστατα στέλνουν πίσω τους πελάτες στη ΔΕΗ που υποχρεούται να τους δεχτεί αφού είναι το «τελευταίο καταφύγιο».

· Η ΔΕΗ έχει τα «βαρίδια» της Δημόσιας Επιχείρησης. Πέρα από τη χαμηλή παραγωγικότητα, που βεβαίως είναι πρόβλημα άλλης διάστασης, έχει και «κοινωνικές υποχρεώσεις». Για να ενισχύσει λ.χ την οικονομική ζωή του Αλιβερίου προγραμμάτισε εκεί νέα μονάδα Φυσικού Αερίου. Υπέγραψε σύμβαση προμήθειας της μονάδας χωρίς να έχει εξασφαλιστεί η έγκαιρη κατασκευή των δίκτυων μεταφοράς ΗΕ και ΦΑ. Σήμερα η μονάδα βρίσκεται στα κιβώτια στο Αλιβέρι και περιμένει τα δίκτυα (!). Χωρίς να μάθει από το πάθημα αυτό προχώρησε ακριβώς στο ίδιο μοτίβο με τη νέα μονάδα Μεγαλόπολης. Κάποια στιγμή η Διοίκηση κατάλαβε ότι θα εμφανιζόταν το ίδιο φιάσκο και προσπάθησε ν’ακυρώσει το διαγωνισμό. Επενέβη όμως η ΓΕΝΟΠ και όλοι – Υπουργείο, ΔΕΗ και συνδικάτο– συμφώνησαν να προχωρήσουν στην υπογραφή σύμβασης. Η σύμβαση υπογράφηκε, πότε θα γίνει η κατασκευή των δικτύων και η λειτουργία της μονάδας, είναι άγνωστο. Αυτά τα δώρα, που η ΔΕΗ προσφέρει από μόνη της στους ανταγωνιστές της, φαίνεται ότι δεν είναι αρκετά(!).

· Οι ιδιώτες επενδυτές δρώντας με τεχνικο-οικονομικά κριτήρια προχώρησαν στη κατασκευή μονάδων στον άξονα Β-Ν όπου δεν υπάρχουν προβλήματα δικτύων και έτσι οι «αδικημένοι» από το άνοιγμα στης αγοράς ΗΕ θα αναλάβουν στο μέλλον να καλύψουν τα αυξημένα φορτία. Η ΔΕΗ θα φιάχνει δίκτυα (!)

Αυτά και άλλα παρόμοια συνθέτουν το σκηνικό του ανοίγματος της αγοράς ΗΕ. Η πώληση μέρους της ΔΕΗ εξυπηρετεί τα συμφέροντα επιχειρηματικών κύκλων. Η ΔΕΗ, δηλαδή ο Ελληνικός λαός, έχει ξοδέψει πολλά λεφτά για τη κατασκευή των έργων αυτών, είναι άδικο να εκποιηθούν στο όνομα του ανοίγματος της αγοράς. Αν πραγματικά επιθυμούν υγιή ανταγωνισμό πρέπει να εργαστούν στην αντίθετη κατεύθυνση.