Με αφορμή την “παραγωγικότητα εργασίας” του κ. Φούχτελ και τους “τεμπελχανάδες του Νότου” του κ. Μπουκάλα…

του Ραφαήλ Μεν. Μαϊόπουλου

1. Το φαινόμενο πολιτικοί αναλυτές της δημοσιογραφικής ελίτ, στρατευμένοι σε ιδεολογίες ή αγώνες (αντιμνημονιακούς –υπέρ του ευρώ αλλά χωρίς τα Μνημόνια– πατριωτικούς, θρησκευτικούς κ.α.), να στηρίζουν τις αναλύσεις τους σε αλλοιωμένα, λιγότερο ή περισσότερο, στοιχεία –δηλώσεις ή γεγονότα–δεν είναι δυστυχώς σπάνιο.

Η εγκυρότητα της ανάλυσης και των συμπερασμάτων τους είναι ανάλογα εκείνης του βαθμού (αν)ακρίβειας των στοιχείων στα οποία στηρίχτηκαν.

Που όμως ο πολίτης-αναγνώστης δεν είναι πάντα εύκολο να εντοπίσει.

Έτσι, και με τα άλλα γνωστά μέσα, χειραγωγούνται από τη “δημοσιευμένη γνώμη” οι πολίτες και έτσι διαμορφώνεται η “κοινή γνώμη”, συχνά για κρίσιμα ζητήματα της δημόσιας ζωής.

Εύστοχα, σε μια φράση με δύο ομόηχες αγγλικές λέξεις, το είχε επισημάνει ο Ουίνστον Τσώρτσιλ: “The public opinion is formed by the published opinion!” (“Η κοινή γνώμη σχηματίζεται από τη δημοσιευμένη γνώμη”).

2. Τρία μόνο κρούσματα, ως παράδειγμα.

(α) Για “τελμπεχανάδες του Νότου” ή για την ανάγκη αύξησης της παραγωγικότητας εργασίας μίλησε ο κ. Φούχτελ;

Η δήλωση του κ. Φούχτελ: “Σύμφωνα με έρευνες 1.000 εργαζόμενοι στον δημόσιο τομέα στη Γερμανία κάνουν τόση δουλειά όση 3.000 στην Ελλάδα. Οι χώρες - εταίροι της Ελλάδας που χρηματοδοτούν αυτή την προσπάθεια ανόρθωσης θέλουν να ακούσουν απαντήσεις για το πώς μπορεί να αυξηθεί η παραγωγικότητα των απασχολούμενων στον δημόσιο τομέα στην Ελλάδα”.

Τη δήλωση αυτή ο κ. Π. Μπουκάλας, στο άρθρο του με τίτλο “Οι Βόρειοι και οι Νότιοι” (“Καθημερινή”, 16.11.12), την ενέταξε στα “βόρεια στερεότυπα (βλ. Φούχτελ) περί τελμπεχανάδων του Νότου”!

Από ποιο όμως σημείο της δήλωσής του προκύπτει, ότι ο κ. Φούχτελ αποδίδει τη χαμηλή “παραγωγικότητα” των απασχολούμενων στον δημόσιο τομέα της Ελλάδας στους “τεμπελχανάδες” του κ. Μπουκάλα; Και όχι στο αναποτελεσματικό management, την κακή οργάνωση, τον ανεπαρκή εξοπλισμό, τις γνωστές σε όλους χρόνιες παθογένειες του δημόσιου τομέα της χώρας μας;

Δεδομένου ότι, όπως ασφαλώς γνωρίζει και ο κ. Μπουκάλας, η “παραγωγικότητα της εργασίας” (η ποσότητα προϊόντος που ένας εργαζόμενος παράγει σε ορισμένο χρονικό διάστημα) δεν εξαρτάται μόνο από την εργατική προσπάθεια αλλά και από τη διεύθυνση (το management), την οργάνωση και τον εξοπλισμό, και μάλιστα κυρίως απ’ τα τελευταία.

(β) “Μια μειοψηφική μερίδα της γερμανικής άρχουσας τάξης” ή η πλειοψηφία των Γερμανών;

Ο κ. Στ. Λυγερός, σε άρθρο του με τίτλο “Η κρίση στο Νότο και το Βερολίνο” (“Καθημερινή”, 10.6.12), έγραφε: “Μια μειοψηφική μερίδα της γερμανικής άρχουσας τάξης θεωρεί ότι είναι προτιμότερο να διακινδυνεύσει την επιβίωση του ευρώ από το να πληρώσει ένα λογαριασμό που γίνεται ολοένα και μεγαλύτερος”.

Τρεις μέρες νωρίτερα (στις 7.6.12), η “Καθημερινή” πληροφορούσε τους αναγνώστες της: “Την έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη εάν πει ‘όχι’ στα μέτρα λιτότητας επιθυμεί το 83% των Γερμανών σε δημοσκόπηση που μεταδίδει το τηλεοπτικό δίκτυο ARD”!

Η πλειοψηφία των Γερμανών ήταν εκείνη που θεωρούσε ότι “είναι προτιμότερο να διακινδυνεύσει την επιβίωση του ευρώ από…” (αυτό ήταν το πραγματικό γεγονός) και όχι “μια μειοψηφική μερίδα της γερμανικής άρχουσας τάξη” (το εφεύρημα του καλού δημοσιογράφου, που βόλευε το ιδεολόγημά του!).

(γ) Τι ακριβώς είχε πει η κα Μέρκελ, σε συνέντευξή της στο BBC στις 26.3.12;

Οι κ.κ. Ν. Ξυδάκης και Στ. Λυγερός, με άρθρα τους με τίτλους “Μέρκελ και ΔΝΤ εξηγούν το Μνημόνιο” και “Ακούγοντας τους Μέρκελ, Σόιμπλε και Τόμσεν” (“Καθημερινή”, 27.3.12 και 30.3.12, αντίστοιχα) επιχειρούσαν να πουν πως η κα Μέρκελ άλλα έλεγε για την παραμονή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη παλιότερα –πριν από την πρόσφατη, τότε, υπογραφή του δεύτερου Μνημονίου– και άλλα είχε πει μετά, στη συνέντευξή της στο BBC.

Ο πρώτος έγραφε: “Λίγο μετά την ολοκλήρωση του PSI και την υπογραφή του Μνημονίου ΙΙ, μαθαίνουμε από τα πιο αρμόδια χείλη, το πραγματικό πολιτικό και οικονομικό πλαίσιο εντός του οποίου στήθηκε και εκτελέστηκε το σχέδιο. Η καγκελάριος της Γερμανίας, σε χθεσινή συνέντευξή της στο BBC, βεβαιώνει ότι η έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη θα απέβαινε καταστροφική για το ευρώ και την ίδια την Ευρωπαϊκή Ενωση, τονίζοντας ότι η συμμετοχή στην Ευρωζώνη είναι πολιτική απόφαση. Ο Ελληνας πολίτης ωστόσο θυμάται ότι ήδη από τη νύχτα των Καννών, οι κ.κ. Μέρκελ και Σαρκοζί έθεσαν την Ελλάδα προ του εκβιαστικού διλήμματος ‘ευρώ ή δραχμή’”.

Και ο δεύτερος: “Μέχρι πρότινος, η Μέρκελ, ο Σόιμπλε και οι άλλοι του ευρωιερατείου καλλιεργούσαν με τις δηλώσεις τους την εντύπωση ότι η Ελλάδα βρίσκεται ένα βήμα πριν εκδιωχθεί από την Ευρωζώνη. Τώρα που οι υπογραφές έχουν μπει και οι ψηφοφορίες έχουν ολοκληρωθεί (…), τώρα που η Ελλάδα έχει για τα καλά δεσμευθεί στον δρόμο της νέας δανειακής σύμβασης και του νέου Μνημονίου, η ρητορική του ευρωιερατείου άλλαξε. Η Μέρκελ και ο Σόιμπλε δηλώνουν ότι η εκδίωξη της Ελλάδας από την Ευρωζώνη θα ήταν καταστροφική για το ευρώ κι ότι ουσιαστικά δεν ετέθη ποτέ τέτοιο ζήτημα. Πότε έλεγαν την αλήθεια;”.

Όποιος όμως έκανε τον κόπο να επισκεφτεί την ιστοσελίδα του BBC, θα διάβαζε ότι η κα Μέρκελ είχε πει:

“It would be a huge political mistake to allow Greece to leave. That is why we will be clear with Greece, we will say: ‘If you want to be part of a common currency you have to do your homework but at the same time we will always support you.’” (“Θα ήταν τεράστιο πολιτικό λάθος να επιτραπεί η Ελλάδα να φύγει. Να γιατί θα είμαστε σαφείς με την Ελλάδα, θα της πούμε: ‘Αν θέλετε να συμμετέχετε στο κοινό νόμισμα, πρέπει να κάνετε την κατ’ οίκον εργασία σας αλλά κι εμείς συγχρόνως πάντα θα σας στηρίζουμε’”).

Δήλον ότι, στη συνέντευξή της στο BBC στις 26.3.12, η κα Μέρκελ επανέλαβε όσα μονότονα μέχρι τότε έλεγε για την παραμονή της χώρας μας στην Ευρωζώνη και για τους όρους που απαιτούνταν γι’ αυτό.

3. Οι δημοσιογράφοι, ακόμα και οι ανήκοντες στη δημοσιογραφική ελίτ, ακόμα και οι “στρατευμένοι” σε οποιαδήποτε ιδεολογία ή αγώνα, είναι υποχρεωμένοι απέναντι στην κοινωνία να παρουσιάζουν τα γεγονότα όπως ακριβώς συμβαίνουν και τις δηλώσεις όπως ακριβώς λέγονται ή γράφονται.

Και μετά, να κάνουν όποια σχόλια και όποιες αναλύσεις η συνείδησή τους, ή η στράτευσή τους, τους επιτρέπουν ή τους επιβάλλουν.