Καυτά ερωτήματα για το έργο «ΗΛΙΟΣ»

(Επιστολή του Αλβέρτου Μαϊση, μηχανολόγου-ηλεκεκτρολόγου μηχανικού, πρώην Διευθυντή ΔΕΗ, που στάλθηκε στην «Καθημερινή» στις 9.12.11)

Το έργο «ΗΛΙΟΣ» έχει λάβει μεγάλη δημοσιότητα, ο κ. Υπουργός το έχει παρουσιάσει σε ξένους επενδυτές και πρόσφατα έγινε παρουσίαση-συζήτηση στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής. Το έργο αυτό, που μνημονεύεται και στην Απόφαση της 26-27^ης Οκτωβρίου, εμφανίζεται να έχει πολλές και θετικές δράσεις για τη χώρα. Θυμίζω ότι η ιδέα είναι να εγκατασταθούν στη χώρα μας 4.000-10.000 MW φωτοβολταϊκά (Φ/Β) και η παραγόμενη ενέργεια να διοχετεύεται στη Γερμανία.

Οι Γερμανοί, οι οποίοι θα χρηματοδοτήσουν το έργο, θα έχουν κέρδος διότι, λόγω της μεγάλης ηλιοφάνειας στην Ελλάδα, οι εγκαταστάσεις Φ/Β θα έχουν πολύ μεγαλύτερη απόδοση απ’ότι στη χώρα τους. Εμείς θα συμμετάσχουμε μόνο με τη παροχή της γης (100.000 στρέματα) και θα έχουμε όφελος που εκτιμάται σε 15 δις.

Ο κ. Υπουργός είπε ότι η ιδέα είναι ελληνική, το Υπουργείο συνεργάζεται με φορείς όπως ΚΑΠΕ και ΔΕΗ/Ανανεώσιμες, όμως δεν έχει ακόμη προβεί στη πρόσληψη συμβούλων για εκπόνηση μελέτης σκοπιμότητας διότι δεν έχει εκφραστεί η βούληση των ξένων για συμμετοχή στο έργο.

Πολύ ωραία όλα αυτά, όμως τίθενται κάποια ερωτήματα και καλό είναι να εξεταστούν:

- Το πρόβλημα της μεταφοράς της ενέργειας αποτελεί κομβικό σημείο του εγχειρήματος. Απαιτούνται δίκτυα όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και στα κράτη διέλευσης (Γιουγκοσλαβία, Αυστρία, Ιταλία). Το κόστος είναι πολύ μεγάλο, αλλά κυρίως πρόκειται για εγκαταστάσεις που συναντούν πολύ μεγάλες αντιδράσεις από τις τοπικές κοινωνίες. Οι αρμόδιοι της ΔΕΗ φτύνουν αίμα για να φιάξουν μια γραμμή μικρού μήκους, πόσο μάλλον για γραμμές κάποιων χιλιάδων χιλιομέτρων. Εμείς έχουμε συμφέρον να παλαίψουμε για τη κατασκευή των δικτύων στη χώρα μας, στις χώρες διέλευσης όμως, που το όφελος θα είναι πολύ μικρό, δεν υπάρχει κίνητρο.

Συνεπώς σ’ ένα τέτοιο έργο, πριν ακόμη εξαγγελθεί, η διάσταση αυτή έπρεπε να είχε διερευνηθεί. Ο μοναδικός φορέας στη χώρα μας που γνωρίζει σε βάθος το θέμα είναι ο ΔΕΣΜΗΕ. Άνετα το Υπουργείο θα μπορούσε να ζητήσει τη συνδρομή του και θα είχε αξιόπιστη άποψη χωρίς κόστος μελέτης.

- Η εγκατάσταση Φ/Β σε τόσο μεγάλη ισχύ, προστιθέμενη στις εθνικές εγκαταστάσεις ΑΠΕ, θέτει θέματα ευστάθειας του Συστήματος επιπλέον των προβλημάτων μεταφοράς. Και εδώ ο ΔΕΣΜΗΕ είναι τυπικά και ουσιαστικά ο πλέον αρμόδιος φορέας.

- Ελέχθη από τον κ. Υπουργό ότι θα δημιουργηθούν 60.000 θέσεις εργασίας. Στη διάρκεια της εγκατάστασης θα χρειαστεί πράγματι πολύ προσωπικό, όμως οι εγκαταστάσεις αυτές χρειάζονται ελάχιστο μόνιμο προσωπικό για τη λειτουργία. Καλό είναι να υπάρξει διευκρίνιση.

- Η εντύπωση που κομίζει κανείς από τις διαθέσιμες πληροφορίες είναι ότι το έργο είναι σε πολύ αρχική φάση. Θα περίμενε κανείς γιά ένα έργο που περιλαμβάνεται στην Απόφαση να έχει γίνει μεγαλύτερη προετοιμασία. Είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί ότι υπάρχουν επενδυτές για ένα τόσο φιλόδοξο έργο και κυρίως ότι υπάρχουν ενδιαφερόμενοι ν’αγοράσουν την παραγόμενη ενέργεια.

- Ο κ. Υπουργός είπε ότι για να γίνει εξαγωγή της ενέργειας αυτής των Φ/Β πρέπει η χώρα μας να έχει καλύψει την υποχρέωσή της, το 2020 το 20% της καταναλισκόμενης ενέργειας να προέρχεται από ΑΠΕ. Αυτός είναι ένας πολύ φιλόδοξος στόχος και με τους σημερινούς ρυθμούς εγκατάστασης των ΑΠΕ είναι πολύ αμφίβολο αν θα έχει επιτευχθεί. Πρέπει επομένως να διερευνηθεί κατά πόσο η παραγωγή του ΗΛΙΟΣ, για όσο χρόνο η χώρα μας δεν έχει επιτύχει το στόχο του 20%, θα μπορεί να εξαχθεί και να πληρώνεται από τους Γερμανούς, ή υποχρεωτικά όλη ή μέρος αυτής θα αγοράζεται από το Σύστημα με τις εξωφρενικές τιμές των 300 €/MWH και ο Ελληνας καταναλωτής θα επωμιστεί το κόστος μέσω του τέλους ΑΠΕ.