Για την εμφάνιση της ομάδας ποδοσφαίρου της Βόρειας Μακεδονίας στο EURO 2020

του Ραφαήλ Μεν. Μαϊόπουλου ΑΝΤΙΛΟΓΟΙ 16.6.2021

1. Οι ενέργειες/απόψεις των αξιωματούχων των δύο χωρών και της UEFA, μετά την εμφάνιση της ομάδας ποδοσφαίρου της Βόρειας Μακεδονίας στο EURO 2020.

(α) Ο Υφυπουργός Αθλητισμού Λευτ. Αυγενάκης απέστειλε επείγουσα επιστολή προς την UEFA στις 11 Ιουνίου.

Αντικείμενο της επιστολής ήταν ότι η ομάδα της Βόρειας Μακεδονίας επρόκειτο να αγωνιστεί στην ποδοσφαιρική διοργάνωση με το διακριτικό “FFM” στη φανέλα της (Football Federation Macedonia) αλλά και ότι στην τηλεοπτική αναμετάδοση, στην κάρτα με τις διαγωνιζόμενες ομάδες, το σκορ και τον χρόνο, θα αναγράφονταν ο κωδικός ISO “MKD” για τη Βόρεια Μακεδονία.

Με την επιστολή αυτή, ο κ. Αυγενάκης:

- Ζητούσε να μην χρησιμοποιηθεί ο κωδικός χωρών του Διεθνή Οργανισμού Τυποποίησης (ISO), αλλά να γίνει χρήση της ορθής εθνικής συντομογραφίας/ακρωνυμίου «NM» ή «RNM» της Βόρειας Μακεδονίας.

- Υπογράμμιζε ότι η διεθνώς παγιωμένη πρακτική επέβαλλε να αντανακλάται το ακριβές όνομα κάθε χώρας στις συντομεύσεις/ακρωνύμια.

(β) Ο Υπουργός Εξωτερικών Ν. Δένδιας, σε επιστολή του στις 12 Ιουνίου προς τον Υπουργό Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας Μπ. Οσμάνι, σημείωνε ότι:

- Αν και στην εν λόγω Συμφωνία, όπως προβλέπεται στο άρθρο 1 παρ. 3 ε, ο κωδικός ονομασίας της Βόρειας Μακεδονίας στον Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης (ISO) παραμένει “MKD”, η χρήση του εν λόγω ακρωνυμίου στο EURO 2020 δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από την Ελλάδα. 

- Στο πλαίσιο της διεθνούς πρακτικής, της πλήρους εφαρμογής της συμφωνίας, καθώς και της προσπάθειας διατήρησης μιας θετικής δυναμικής στις διμερείς σχέσεις, η Βόρεια Μακεδονία οφείλει να χρησιμοποιεί σαν ακρωνύμιο γράμματα που να ανταποκρίνονται στο όνομα της, όπως «NM» (North Macedonia) ή εναλλακτικά “RNM” (Republic of North Macedonia).

- Εκκρεμεί η αλλαγή της ονομασίας της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της Βόρειας Μακεδονίας, η οποία πρέπει να τροποποιηθεί προκειμένου να ανταποκρίνεται στις προβλέψεις της Συμφωνίας των Πρεσπών.

(γ) O Υπουργός Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας Μπουχάρ Οσμάνι δήλωνε: “Η Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου της Μακεδονίας (FFM) είναι ένας ανεξάρτητος και μη κερδοσκοπικός οργανισμός που δεν χρηματοδοτείται από το κράτος.

Η Συμφωνία των Πρεσπών αναφέρεται σε ιδρύματα που λαμβάνουν κρατική επιχορήγηση. Από τη στιγμή που η FFM δεν λαμβάνει λεφτά από το κράτος, δεν έχει υποχρέωση να προσαρμοστεί στη Συμφωνία των Πρεσπών.

Κάποιοι ρωτούν γιατί δεν χρησιμοποιείται ο κωδικός NMΚ (North Macedonia), αλλά αυτός ο κωδικός ορίζεται μόνο για τις πινακίδες των αυτοκινήτων, σύμφωνα με τη Συμφωνία Πρεσπών”.

δ) O κ. Κέβιν Λαμούρ της UEFA, απαντώντας στις 14 Ιουνίου στην επιστολή του κ. Αυγενάκη, επισήμαινε πως η UEFA, σε ευθυγράμμιση με άλλα παγκόσμια αθλητικά ιδρύματα όπως η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ), βασίζεται στον κωδικό χώρας ISO για να αναγνωρίσει τις ενώσεις-μέλη της και πως η πρακτική αυτή, αναγνωρίζεται σε διεθνές επίπεδο και είναι πλήρως εναρμονισμένη με το άρθρο 1 παράγραφος 3 ε της Συμφωνίας των Πρεσπών.

(ε) Ο κ. Αλ. Τσίπρας σε συνέντευξή του στις 14 Ιουνίου, στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Star, ανέφερε πως “η ποδοσφαιρική ομοσπονδία στη Βόρεια Μακεδονία δεν είναι δημόσια οντότητα με την έννοια ότι είναι ιδιωτικού δικαίου οργανισμός αυτός. Εντούτοις, όπως και το Εμπορικό Επιμελητήριο άλλαξε όνομα και θα μπορούσε να έχει αλλάξει κι αυτή, αν η ελληνική κυβέρνηση είχε εγκαίρως πιέσει στη βάση της καλής πίστης και στη βάση μιας συμφωνίας η οποία βάζει τις βασικές αρχές, αλλά πρέπει να εφαρμοστεί”. 

2. Οι αξιωματούχοι των δύο χωρών και της UEFA στηρίζουν την επιχειρηματολογία τους:

- O Υπουργός Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας στο εδάφιο ε της παρ. 3 του άρθρου 1 της Συμφωνίας των Πρεσπών που ορίζει ότι “οι κωδικοί χώρας για τις πινακίδες αυτοκινήτων του Δεύτερου Μέρους θα είναι NM ή NMK. Για όλους τους άλλους σκοπούς, κωδικοί χώρας παραμένουν οι MK και ΜΚD, όπως επισήμως αποδόθηκαν από τον Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης (‘ΔΟΤ’)”.

- Ο εκπρόσωπος της UEFA στην “πρακτική άλλων παγκόσμιων αθλητικών ιδρυμάτων που βασίζεται στον κωδικό χώρας ISO και που είναι πλήρως εναρμονισμένη με το άρθρο 1 παράγραφος 3 ε της Συμφωνίας των Πρεσπών”.

- Ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας “στο πλαίσιο της διεθνούς πρακτικής, της πλήρους εφαρμογής της Συμφωνίας των Πρεσπών και της προσπάθειας διατήρησης μιας θετικής δυναμικής στις διμερείς σχέσεις”.

- Ο Υφυπουργός Αθλητισμού της Ελλάδας στη “διεθνώς παγιωμένη πρακτική που επιβάλλε να αντανακλάται το ακριβές όνομα κάθε χώρας στις συντομεύσεις/ακρωνύμια”.

- Ο κ. Αλ. Τσίπρας στο επιχείρημα της “καλής πίστης” και των “βασικών αρχών” της Συμφωνίας των Πρεσπών (εγκαταλείποντας σήμερα, το επιχείρημα του “erga omnes”, για το οποίο πριν από τρία χρόνια καυχιόταν στη Βουλή: “Τι πετύχαμε λοιπόν εμείς; Πετύχαμε το erga omnes. Έναντι όλων και για κάθε χρήση. Τούτο σημαίνει δεν μπορούν να έχουν Εθνική Ομάδα Μακεδονική. Θα έχουν Εθνική Ομάδα της Βόρειας Μακεδονίας”).

3. Το Συμπέρασμα.

(α) Το περί ού ο λόγος πρόβλημα –όπως και άλλα προβλήματα που αναμένεται να εγερθούν στο μέλλον– προκύπτει από συγκεκριμένες δυσμενείς για τη χώρα μας πρόνοιες της Συμφωνίας των Πρεσπών όπως, για παράδειγμα, οι πρόνοιες με τις οποίες:

- Η ιθαγένεια και η επίσημη γλώσσα της Βόρειας Μακεδονίας είναι “μακεδονική” και όχι “βορειομακεδονική” (άρθρο 1 παρ. 3 β, γ)*.

- Ως κωδικοί της Βόρειας Μακεδονίας “για όλους τους άλλους σκοπούς”, εκτός από τις πινακίδες αυτοκινήτων, διατηρούνται οι κωδικοί MK και ΜΚD, οι οποίοι είχαν αποδοθεί στην Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας από τον Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης (άρθρο 1 παρ. 3 ε).

(β) Με αυτές τις συγκεκριμένες δυσμενείς για τη χώρα μας πρόνοιες της Συμφωνίας των Πρεσπών, τα επιχειρήματά μας κατά τις διαπραγματεύσεις για τα επερχόμενα προβλήματα θα περιορίζονται μοιραία στις (γενικόλογες) “βασικές αρχές” της Συμφωνίας, την “καλή πίστη” και την “πίεση” (που θα ασκήσουμε με ποια άραγε μέτρα πίεσης;).

* Για την πρόνοια αυτή βλ. http://www.antilogoi.gr/Dyo_erwtimata_gia_Symfwnia_Prespwn.html (16.5.2021), όπου τίθενται δύο ερωτήματα:

- “Ο κ. Τσίπρας ζήτησε, κατά τις διαπραγματεύσεις για τη Συμφωνία, η ιθαγένεια και η επίσημη γλώσσα του ‘Δεύτερου Μέρους’ να είναι ‘Βορειομακεδονική’ και όχι ‘Μακεδονική’, αφού το όνομά του θα είναι ‘Βόρεια Μακεδονία’ και όχι ‘Μακεδονία’;

- Αν όχι, γιατί δεν το ζήτησε και, αν το ζήτησε, ποια ήσαν τα επιχειρήματα που τον έπεισαν να δεχτεί η ιθαγένεια και η επίσημη γλώσσα του ‘Δεύτερου Μέρους’ να είναι ‘Μακεδονική;”.