Δημόσιο καιιδιωτικόχρέος, σπονδήστον πολιτικό καιροσκοπισμότης δεκαετίαςτου 1980 και τονμιμητισμό τηςδεκαετίας του 2000

(Επιστολήτου ΡαφαήλΠαπαδόπουλου, ομότιμουκαθηγητήςθερμοδυναμικής, που στάλθηκεστην“Καθημερινή”στις 4.11.08)

Ενδιαφέρουσαη γελοιογραφίατηςΚαθημερινής 2Νοεμβρίου. Εικονίζειτον πρωθυπουργόκαι τον υπουργότων οικονομικώννα κρατούνστην πλάτη τουςτο τεράστιοβάρος τηςδιεθνούςκρίσεως ενώ οπρώτος ρωτά τονδεύτερο τίέγινε με τοεπιχείρημα πως«για όλα φταίειτο ΠΑΣΟΚ»;

ΤoΠΑΣΟΚ δενφταίει για όλαβέβαια και τοίδιο ισχύεικαι για τη ΝέαΔημοκρατία.Παρ’ όλα αυτά σεσχέση με το πολυσήμαντοπρόβλημα τουδημόσιουχρέους ηευθύνηβαρύνει,σχεδόν,αποκλειστικά,τις κυβερνήσειςτου ΠΑΣΟΚ, οιοποίεςεχρησιμοποίησαντον δημόσιοδανεισμό – καιτα κονδύλιατης ΕυρωπαϊκήςΕνώσεως – γιαναχρηματοδοτήσουνκαταναλωτικέςκαι μηπαραγωγικέςπαροχές. Τοαποτέλεσμαήταν ναεκτιναχθεί τοδημόσιο χρέοςαπό περίπου 20% τουΑ.Ε.Π. το 1980 σε σχεδόν100% του Α.Ε.Π. το 1990.Και από τότε η Χώραπαρά τουςυψηλούςρυθμούςαναπτύξεως τηςτελευταίαςδεκαετίας καιπαρά τιςπεριόδους«λιτότητας» (σεσύγκριση μετην ευημερίατων δανεικώνβέβαια), δενμπόρεσε να βγειαπ’ τον φαύλοκύκλο αφούσήμερα τοδημόσιο χρέοςβρίσκεται στο 94%του Α.Ε.Π. που σημαίνει250δισεκατομμύριαευρώ περίπου.

Οιαριθμοί αυτοίυποδηλώνουντηνανευθυνότητατης«οικονομικήςπολιτικής» τηςδεκαετίας του ’80 ,υπογραμμίζουνεπίσης τουςλόγους γιατους οποίους –παρά τις περί τουαντιθέτουδιαβεβαιώσειςτων κυβερνώντων– η ελληνικήοικονομίαείναιιδιαίτεραευπαθής σεκάποιες απ’ τιςεπιπτώσεις τηςδιεθνούςκρίσεως. Μιαυπόμνησηγιαυτό υπάρχειστο κύριοάρθρο της«Καθημερινής» (2 Νοεμβρίου)στο οποίοεπισημαίνεταιτο επίτευγματου (κατάκανόναδομημένου)ελληνικούομολόγου είναισήμερα 1,7%υψηλότερο απ’αυτό τουαντιστοίχουγερμανικού ενώη διαφορά αυτήήταν 0,1% το 2004. Αυτόσημαίνει πως οισημερινές – σεσχέση με το 2004 –ανάγκες τηςΧώρας για τηνεξυπηρέτησητου δημοσίουχρέους αυξήθηκανκατά 4δισεκατομμύριαευρώ.

Εκτόςαπ’ αυτό υπάρχεισαφήςσυσχέτισηανάμεσα στηνκαταναλωτικήπαραφορά πουχρηματοδοτήθηκεμε δημόσιοδανεισμό στηδεκαετία του ’80και στηνάκριτηυιοθέτηση απ’ τηνΕλλάδα, αλλάόχι μόνο, τηςΑγγλοσαξονικήςειδωλολατρίαςτης«απελευθερωμένηςαγοράς» πουοδήγησε σε έναεξ ίσουανεξέλεγκτοδανεισμό απ’ τονιδιωτικό τομέαο οποίος είναι,σε μεγάλοβαθμό,υπεύθυνος γιατη διεθνήκρίση. Η νέακαταναλωτικήπαραφορά ξετίναξετο έλλειμματου εμπορικούισοζυγίου τηςχώρας σε ύψηδυσθεώρατα τηστιγμή που, λόγωτης κρίσεως, θαμειωθούν οιδύο βασικέςπηγές ξένουσυναλλάγματοςπου είναι οτουρισμός καιη ναυτιλία.Αυτό, σε συνδυασμόμε τιςαυξημένεςδαπάνες για τηνεξυπηρέτησητου δημοσίουχρέους,δημιουργείπρόβλημα για τασυναλλαγματικάαποθέματα τηςχώρας.

Κατάσυνέπεια θαήταν πιοακριβές καιδιδακτικό γιατην ελληνικήπλευρά τηςδιεθνούςκρίσεως αν τοπάγιο, για δεκαετίες,βάρος στουςώμους τωνελληνικώνκυβερνήσεωνπουεικονίζεταιστηγελοιογραφίαέφερε την επιγραφή «δημόσιοκαι ιδιωτικόχρέος-σπονδήστον πολιτικό καιροσκοπισμότης δεκαετίαςτου ’80 και στονανεξέλεγκτομιμητισμό τηςδεκαετίας του 2000.