Ποιο είναι πραγματικά "το σκάνδαλο της Μονής Βατοπεδίου"

ή

πώς “οι άνθρωποι της πολιτικής απλώς ‘μας δουλεύουν’ ”

(Κείμενο του Ραφαήλ Μεν. Μαϊόπουλου, με βάση τα πορίσματα των Εξεταστικών Επιτροπών της Βουλής του 2008 και του 2010)

1. Η έρευνα για ποινικές ευθύνες υπουργών, με τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής, ήταν άνευ αντικειμένου, δεδομένου ότι:

α. Το ιδιοκτησιακό καθεστώς της λίμνης Βιστωνίδας και των παραλίμνιων εκτάσεών της δεν έχει μέχρι σήμερα οριστικοποιηθεί, με απλά λόγια δεν γνωρίζουμε ακόμα αν οι εκτάσεις αυτές ανήκουν στο Δημόσιο ή στη Μονή Βατοπεδίου (ΜΒ).  

Θα οριστικοποιηθεί όταν εκδοθούν οριστικές και αμετάκλητες αποφάσεις των αρμόδιων Δικαστηρίων, ελληνικών και ευρωπαϊκών, στα οποία έχουν προσφύγει ή θα προσφύγουν το Δημόσιο και η Μονή (έχουν ήδη ασκηθεί εφέσεις, τόσο από το Δημόσιο όσο και από τη ΜΒ, κατά της, υπέρ του Δημοσίου με ψήφους 2 προς 1, πρωτόδικης απόφασης – και δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες η οριστική και αμετάκλητη απόφαση της Δικαιοσύνης να είναι υπέρ της ΜΒ).

β. Aπό τις ανταλλαγές των ακινήτων του Δημοσίου και της ΜΒ δεν έχει προκύψει ζημία του Δημοσίου, σύμφωνα με τα συμπεράσματα δύο εκθέσεων του Σώματος Ορκωτών Εκτιμητών (ΣΟΕ, μόνου αρμόδιου κατά Νόμο οργάνου για εκτιμήσεις της αξίας ακινήτων του Δημοσίου), της έκθεσης επανεκτίμησης του ανεξάρτητου εκτιμητή American Appraisal και της αναφοράς της Ολομέλειας του ΣΟΕ, ενώ δεν έχει υπάρξει μέχρι σήμερα καμία έκθεση άλλου, κρατικού ή ιδιωτικού, οργάνου  για την εκτίμηση της αξίας των ανταλλαγέντων ακινήτων.

γ. Δεν έχει φανεί διακίνηση "μαύρου πολιτικού χρήματος".

δ. Τυχόν ποινικές ευθύνες υπουργών έχουν ήδη παραγραφεί.

2. Οι χειρισμοί και οι αποφάσεις των αρμόδιων υπουργών (α) τόσο του ΠΑΣΟΚ όσο και της ΝΔ στο ζήτημα του ιδιοκτησιακού καθεστώτος και (β) της ΝΔ στο ζήτημα των ανταλλαγών επιδέχονται ελέγχου, που μπορεί να καταλήξει σε απόδοση πολιτικών ευθυνών.

Συγκεκριμένα, μπορεί βασίμως να ιχυριστεί κανείς ότι, αφού ήταν γνωστό και αποδεκτό από όλους ότι το ιδιοκτησιακό καθεστώς των διεκδικούμενων από τη ΜΒ εκτάσεων επρόκειτο να κριθεί τελικώς από τη Δικαιοσύνη (στην οποία μάλιστα προσέφυγε η ΜΒ πριν από την υπουργική αποδοχή (στις 4.6.03) της τρίτης γνωμάτευσης του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου (Γ.Σ.), θα έπρεπε να αποφευχθούν:

- η αποδοχή των τριών γνωμοδοτήσεων του Γ.Σ. για τη διοικητική αναγνώριση δικαιωμάτων κυριότητας της ΜΒ επί των επίδικων εκτάσεων (από τους υφυπουργούς Γ. Δρυ και Απ. Φωτιάδη) και τα πρωτόκολλα παράδοσης και παραλαβής, 

- η απόφαση αναπομπής τους προς επανεξέταση από το (ίδιο) Γ.Σ. (από τον υφυπουργό Απ. Φωτιάδη), αφού δεν είχαν προκύψει νέα στοιχεία και, επομένως, ήταν σίγουρο ότι η γνωμοδότηση (τέταρτη) του Γ.Σ. θα επιβεβαίωνε  τις τρεις προηγούμενες γνωμοδοτήσεις του,

- η αποδοχή της (τέταρτης) γνωμοδότησης του Γ.Σ. για τη μη ύπαρξη λόγων επανεξέτασης των τριών προηγούμενων γνωμοδοτήσεών του, και μάλιστα ενώ είχε προηγηθεί η διάσκεψη του Δικαστηρίου επί της αγωγής της Μονής, και, στη συνέχεια,  της γνωμοδότησης του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (Ν.Σ.Κ.) για την παροχή συναίνεσης για μη έκδοση απόφασης του Δικαστηρίου επί της αγωγής της ΜΒ (από τον υφυπουργό Π. Δούκα), 

- η επιλογή της λύσης των ανταλλαγών για την επίλυση του προβλήματος (από τον υφυπουργό Π. Δούκα και τον υπουργό Ευ. Μπασιάκο).

Πρέπει όμως να αναγνωριστεί ότι οι ως άνω υπουργικές αποφάσεις ελήφθησαν μετά από ομόφωνες γνωματεύσεις των αρμόδιων νομικών οργάνων του Κράτους (του Γ.Σ., τα οκτώ μέλη του οποίου ήσαν και μέλη του Ν.Σ.Κ., και του Ν.Σ.Κ.).

3. Για τις εργασίες των δύο εξεταστικών επιτροπών της Βουλής για την υπόθεση του Βατοπεδίου.

Και στην περίπτωση του Βατοπεδίου, επαληθεύτηκε για άλλη μια φορά ότι:

- "Ο θεσμός αυτός (των εξεταστικών επιτροπών) δεν προσφέρεται για τη διαλεύκανση σκανδάλων και την απόδοση ευθυνών.Με συμμετοχή κατά πλειοψηφία βουλευτών του κυβερνητικού στρατοπέδου οι εξεταστικές επιτροπές σπανίως προχωρούν σε βάθος. Κατά κανόνα εξυπηρετούν τις επικοινωνιακές ανάγκες όσων ζητούν τη σύστασή τους" (Νίκος Κ. Αλιβιζάτος, "Κ" 19.10.08).

- η σύστασή τους  σκοπό έχει να πληγεί ο αντίπαλος και να αποκομιστούν κομματικά ωφέλη, όχι "να λάμψει η αλήθεια",  για την οποία ουδόλως ενδιαφέρονται τα κόμματα (η αλήθεια αποκλείεται να προκύψει από "ερευνητές" που έχουν σχέσεις πολιτικής ή άλλης αντιπαλότητας με τον "ερευνόμενο") .

Το συμπέρασμα αυτό γίνεται φανερό από την απλή ανάγνωση των δέκα πορισμάτων (δύο για κάθε κόμμα) των δύο εξεταστικών επιτροπών (του 2008 και του 2010), όπου, για παράδειγμα, ο αναγνώστης:

- διαβάζει όχι ένα αλλά πέντε "ιστορικά" της υπόθεσης, σε καθένα από οποία τονίζονται επιλεκτικά κάποια γεγονότα και αποσιωπώνται άλλα, με συνέπεια να μην μπορεί κανείς να έχει πλήρη και καθαρή εικόνα της υπόθεσης (το ίδιο και με τα σημαντικά αποσπάσματα των καταθέσεων των μαρτύρων: σε κάθε κομματικό πόρισμα, από την κατάθεση ενός μάρτυρα αναφέρονται τα αποσπάσματα που στηρίζουν το στόχο του κόμματος, ενώ αποσιωπώνται εκείνα που δεν τον στηρίζουν).

- συναντά ανακολουθίες (για παράδειγμα: η ΝΔ κατηγορεί τον Απ. Φωτιάδη γιατί δεν ανέτρεψε τις τρεις αποφάσεις για το ιδιοκτησιακό καθεστώς και δικαιολογεί τον Π. Δούκα που έκανε ακριβώς το ίδιο, ενώ το ΠΑΣΟΚ αθωώνει τον Απ. Φωτιάδη και κατηγορεί τον Π. Δούκα για το ίδιο ζήτημα. Ο ΛΑΟΣ, ενώ υπερασπίζεται τα Χρυσόβουλα –στα οποία κυρίως βασίζονται οι διεκδικήσεις της ΜΒ– ενώ δέχεται ότι η εικόνα των λογαριασμών δεν έχει οδηγήσει σε μαύρο πολιτικό χρήμα, ότι η επίκληση της ΜΒ ότι δεν υπάρχει ζημιά του Δημοσίου, καθώς το Δημόσιο δεν μεταβίβασε σε ιδιώτη αλλά στο δημόσιο – για την ακρίβεια το στενό Δημόσιο στο ευρύ Δημόσιο– είναι σοβαρός, ότι δεν υπάρχει πραγματογνωμοσύνη για την αξία των ανταλλαγέντων, τάσσεται υπέρ της σύστασης προανακριτικής επιτροπής).

- εντυπωσιάζεται από τη γλώσσα που κάποια πορίσματα χρησιμοποιούν, που μπορεί ίσως να ταιριάζει σε κομματικές ανακοινώσεις όχι όμως και σε πορίσματα επιτροπών της Βουλής των Ελλήνων.   

4. Η συμβολή των ΜΜΕ στον χαρακτηρισμό της υπόθεσης Βατοπεδίου ως πολιτικού σκανδάλου.

Την υπόθεση Βατοπεδίου  τα ΜΜΕ την αντιμετώπισαν με τον γνωστό εδώ και δεκαετίες τρόπο.

Αμέσως μόλις εμφανιστεί μια υπόθεση, και πριν καν προχωρήσει κάποια υπεύθυνη έρευνα, η υπόθεση βαφτίζεται ανεπιφύλακτα «σκάνδαλο» και αρχίζει το μακρύ –και επωφελές για την τσέπη ή την επαγγελματική προώθηση κάποιων– σίριαλ των τηλεοπτικών δικών και των επιπόλαιων δημοσιεύσεων. Όπου προσβάλλεται και καταλύεται κάθε έννοια σοβαρότητας και δικαιοσύνης (με μάρτυρες, ψευδομάρτυρες ή κατηγορούμενους να αοριστολογούν ή να «συμπεραίνουν» και με παρουσιαστές να βαφτίζουν τα λεγόμενά τους «καταγγελίες» ή «αποκαλύψεις» και, με τα γνωστά επικοινωνιακά τρυκ, άλλους να  «ξεκάνουν» και άλλους να απαλλάσσουν).

Αυτό είχε γίνει το 1989 με την υπόθεση Κοσκωτά, αυτό έγινε και το 2010 με την υπόθεση Βατοπεδίου.

Το 1989, η κομματική προπαγάνδα της ΝΔ και το ανηλεές καθημερινό σφυροκόπημα των ισχυρών ΜΜΕ  έπεισαν  ακόμα και τους ανακριτές ότι ο πρώην πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου "παρότι γνώριζε από δημοσιεύματα του Τύπου ότι ο Κοσκωτάς υπεξαιρούσε, η Τράπεζα Κρήτης ήταν αφερέγγυα, οι ιδιώτες απέσυραν τις καταθέσεις τους ή δεν πραγματοποιούσαν άλλες, οι εμπορικές τράπεζες αρνούνταν να τη χρηματοδοτήσουν και η ρευστότητά της μειονόταν συνεχώς και αλματωδώς, από τις 11.6.87 έως τις 19.10.88 έδωσε εντολές, οδηγίες και παραινέσεις σε διοικητές πέντε ΔΕΚΟ, σε συναντήσεις που είχε μαζί τους, να καταθέσουν τα χρήματα των Οργανισμών τους στην Τράπεζα Κρήτης και να μην αναλάβουν αυτά που ήσαν κατατεθημένα σ’ αυτήν, προς το σκοπό να οφελήσει, με ζημία των Οργγανισμών, αφενός μεν την Τράπεζα Κρήτης, που ήταν φιλική προς την τότε κυβέρνησή του, αφετέρου δε τον Γ. Κοσκωτά, που ήταν προσωπικός του φίλος και του έδωσε για την εκδούλευσή του αυτή χρηματικά δώρα"! 

Όσοι είχαμε τότε την ευθύνη των σχέσεων των ΔΕΚΟ με τις Τράπεζες, συμπεριλαμβανομένης και της Τράπεζας Κρήτης του Κοσκωτά, αποδεικνύαμε με έγγραφα ότι η κατηγορία ήταν ψεύτικη, η φωνή μας όμως ήταν πολύ αδύνατη και καλυπτόταν από την ισχύ της κομματικής  προπαγάνδας (με τις μαρτυρίες των σωματοφυλάκων του Κοσκωτά, που μετέφεραν στο σπίτι του πρωθυπουργού, μέσα σε κουτιά πάμπερς, τα "τούβλα" των πεντοχίλιαρων!) (Ως γενικός διευθυντής Οικονομικού της ΔΕΗ τότε, έζησα τα θλιβερά αυτά γεγονότα και τα έχω καταγράψει στο βιβλίο μου "ΔΕΗ: Τα μεγάλα ζητήματα").

Το 2008, η κομματική προπαγάνδα του ΠΑΣΟΚ και το ανηλεές καθημερινό σφυροκόπημα των (ίδιων) ισχυρών ΜΜΕ  έπεισαν τον ελληνικό λαό για το "μεγαλύτερο σκάνδαλο του αιώνα",  ακόμα και τον πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή  για το "μέγεθος του προβλήματος" (με της ίδιας ποιότητας επιχειρήματα και μαρτυρικές καταθέσεις όπως της ΝΔ το 1989).

5. “Οι άνθρωποι της πολιτικής απλώς ‘μας δουλεύουν’ ”.

Ο Αντώνης Καρκαγιάννης είχε γράψει στην "Καθημερινή" στις 16.11.08: "Παρακολουθώντας τις μακρόσυρτες και φλύαρες διαδικασίες της Εξεταστικής Επιτροπής, τα τερτίπια, τις κομματικές αντεγκλίσεις και τις ρητορικές κορώνες εδραιώνεται η πεποίθησή μου ότι οι άνθρωποι της πολιτικής απλώς 'μας δουλεύουν' ". 

Ας ευχηθούμε οι πολίτες να καταλάβουν κάποτε "το δούλεμα" των πολιτικών και, θα πρόσθετα, των ΜΜΕ και να μην πέφτουν θύματά τους.